အနာဂတ္ႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္ လူမႈပဋိညာဥ္အသစ္

           အင္တာနက္ေခတ္တြင္ အုပ္ခ်ဳပ္သူႏွင့္ လူထုအၾကား ဆက္ဆံေရးကိ္ု ပံုေဖာ္ၾကည့္ၾကည့္ပါ ၊ တခုႏွင့္တခု

ဆက္စပ္ေနေသာ အျခင္းအရာႏွစ္ခုရွိၾကသည္ဟုဆိုလာသည္။

 

ပထမအျခင္းအရာမွာ ထုတ္လုပ္သူႏွင့္ စားသံုးသူအၾကားဆက္ဆံေရးမ်ိဳး ၊ ဒုတိယအမ်ိဳးအစားမွာ အစုရွယ္ယာ ၀င္္မ်ား၏ဆက္ဆံေရးမ်ိဳးတို႔ျဖစ္ၾကသည္ ။

 

ထုတ္လုပ္သူႏွင့္ စားသံုးသူဆက္ဆံေရးတြင္ ထုတ္လုပ္သူ၏တာ၀န္မွာ စားသံုးသူ၏လိုအင္ဆႏၵကို အစြမ္းကုန္ျဖည့္ဆည္းေပးဖို႔ျဖစ္သည္ ၊ စားသံုးသူ၏တာ၀န္မွာ ထုတ္လုပ္သူကို ထိုက္တန္သည့္ ၀န္ေဆာင္ခေပးဖို႔

ျဖစ္ပါသည္ ။ ဤဆက္ဆံေရး၏ အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ထုတ္လုပ္သူအက်ိဳးစီးပြားမဟုတ္ စားသံုးသူ၏အက်ိဳး

စီးပြားျဖစ္သည္ ။

 

အစုရွယ္ယာ၀င္မ်ား၏ ဆက္ဆံေရးတြင္ တူညီေသာ ဘံုအက်ိဳးစီးပြားအတြက္ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ၾကသည့္

ဆက္ဆံေရးမ်ိဳးျဖစ္သည္ ။

ဤဆက္ဆံေရးႏွစ္ရပ္မွာ တသီးတသန္႔စီတည္ရွိေနၾကသည္မဟုတ္ အျပန္အလွန္အက်ိဳးျပဳ ဆက္စပ္ေနရမည္ဟု

ဆိုပါသည္ ၊ ဤသည္ပင္ အင္တာနက္ေခတ္၏ လူမႈပဋိညာဥ္သစ္ျဖစ္သည္ ။ ဤအေျခခံေပၚမွေန၍ ဒစ္ဂ်စ္တယ္

ေခတ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး႑ာကို မွန္းဆၾကည့္ၾကပါစို႔ ။

 

စက္မႈေတာ္လွန္ေရး ေနာက္ပိုင္း ၊ ေခတ္သစ္တိုင္းျပည္တိုင္း၏ လူမႈသရုပ္ကို ေဖာ္ျပရာတြင္ အေျခခံအားျဖင့္

ႏိုင္ငံေတာ္ ၊ ေစ်းကြက္ႏွင့္ အရပ္ဘက္ လူ႕အဖြဲ႔စည္းဆိုေသာ ေဒါက္ၾကီးသံုးခုရွိသည္ ။ စက္မူေခတ္လူ႕အဖြဲ႔စည္း

တြင္ အဆိုပါေဒါက္ၾကီးသံုးခုမွာ တေျပးညီအင္အားရွိၾကသည္မဟုတ္ ႏိုင္ငံေတာ္ဆိုေသာ ပထမေဒါက္ၾကီးက

က်န္ႏွစ္ခုကို လႊမ္းမိုးခ်ဳပ္ကိုင္ထားသည္ ၊ သို႔ျဖင့္ တိုင္းျပည္ႏွင့္ႏိုင္ငံေတာ္ဆိုသည္မွာ ေခါင္းႏွင့္ပန္းလိုျဖစ္လာခဲ့

သည္ ။

 

အင္တာနက္နည္းပညာက အဆိုပါေဒါက္ၾကီးမ်ားကို ကြန္ယက္ျဖန္႔ ဆက္စပ္ပစ္လိုက္သည္ဟု သံုးသပ္ၾကသည္ ၊

ဤတြင္တခုခုက ခ်ဳပ္ကိုင္ထားသည့္ ပင္မေဒါက္တိုင္ အေနအထားမ်ိဳး မရွိေတာ့ ၊ အျပန္အလွန္အမွီသဟဲျပဳၾကျပီး

အခ်င္းခ်င္းဆက္စပ္အလုပ္လုပ္ရေသာ ယႏၱရားသစ္ ျဖစ္လာသည္ ။ ေစ်းကြက္မွာ ကမာၻလံုးအႏွံျပန္႔သြားရာ ႏိုင္ငံ

တႏိုင္ငံခ်င္း၏ ထိန္းႏိုင္သိမ္းႏိုင္ေသာ အတိုင္းအတာထက္ ေက်ာ္သြားသည္ ။ အရပ္ဘက္ လူ႕အဖြဲ႔စည္း၀င္ နိုင္ငံ

သားမွားမွာလည္း ယခင္ကလို အေစစားခံ စားသံုးသူ မ်ားမဟုတ္ေတာ့ ၊ ကိုယ္တိုင္ဖန္တီးႏိုင္ေသာလုပ္ေဖာ္

ကိုင္ဖက္မ်ား ျဖစ္လာသည္ ။ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အလုပ္ခြင္မွာလည္း ပထ၀ီ၀င္ေဒသတခု ယဥ္ေက်းမႈတခုတည္းတြင္

ကန္႔သတ္ထား၍မရေတာ့ ကမာၻ ၊ ေဒသႏွင့္ တိုင္းျပည္ဆိုေသာ မ်က္ႏွာစာသံုးရပ္မွ အျပိဳင္ခ်ဥ္းကပ္ဖို႔လိုလာသည္

ယဥ္ေက်းမႈေပါင္းစံု အခင္းအက်င္းတြင္ ထိန္းညိွေဆာင္ရြက္တက္ဖို႔လိုသည္ ။

 

ဤအေနထားသစ္တြင္ က်က်နန ၀င္ကစားဖို႔ဆိုလွ်င္ ဖြဲ႔စည္းပံုမွာ ယခင္ကလို တင္းက်ပ္သည့္ ထက္ေအာက္ ပံုသ႑ာန္မ်ိဳးႏွင့္ မျဖစ္ေတာ့ ။ ဇာတ္ေဆာင္သစ္မ်ား ပါ၀င္ေျခစြမ္းျပႏိုင္ရန္ ကြင္းက်ယ္က်ယ္

ဖြင့္ဖို႔လိုလာျပီ ။ ပါ၀ါကို အသံုးျပဳမႈတြင္လည္း အေျပာင္းအလဲမ်ားလိုလာျပီျဖစ္သည္ ။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး သေဘာထက္

ထိန္းညိွေရးသေဘာက အဓိကျဖစ္လာသည္ ၊ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ေရးသေဘာထက္ အေပးအယူ ညိႈႏိႈင္းရသည့္ သေဘာ

ေဆာင္လာေပျပီ ။ အင္တာနက္ေခတ္၏ အစစ္အမွန္အခ်ိန္ကို ၾကည့္ျပီး စပိေခတ္ ဟုလည္းေခၚၾကသည္ ၊ အခ်ိန္

သည္ ေငြ ျဖစ္သလို စပိသည္ အခြင့္အလမ္း ျဖစ္လာသည္ ၊ ဤေခတ္တြင္ အေကာင္ၾကီး အထေႏွးမ်ား အလုပ္

ျဖစ္မည္မဟုတ္ေတာ့ ၊ အသြက္အျမန္ ျဖစ္ဖို႔လိုလာသည္ ။

            ယခင္ကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးဆိုသည္မွာ အတြင္းစည္းလႈပ္ရွားမႈမ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္ေနတက္သည္ ၊ အဖြဲ႔စည္း

တုတ္ေႏွာင္မႈမ်ား ကာရံထားရျမဲျဖစ္ရာ ျပင္ပမွ ျမင္ဖို႔မလြယ္ လွ်ိဳ႕၀ွက္သည္းဖို ဇာတ္လမ္းလိုျဖစ္ေနတက္သည္ ၊

ဖန္လိုမွန္လို ထိုးေဖာက္ျမင္ႏိုင္မႈ ( Transparency ) ျဖစ္လာသင့္သည္ ။

 

Transparency ၏လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ဆက္လက္စဥ္းစားၾကရာ ပညာသည္ပါ၀ါ ဆိုသည္ကို ေရွ႕တင္လာၾကပါ

သည္ ။ လက္နက္အင္အား စီးပြားေရးအင္အားကဲ့သို႔ေသာ ပါ၀ါအမာမ်ားႏွင့္ အလုပ္မျဖစ္ေတာ့ ၊ ပါ၀ါအေပ်ာ့မ်ား

ေခတ္သို႔ ေရာက္လာၾကျပီဟုဆိုလာၾကပါသည္ ၊ ပါ၀ါအေပ်ာ့မ်ားကို ဆန္းစစ္ၾကည့္ျပန္ရာ အသိပညာ အဆင့္ကို

ေက်ာ္လြန္ျပီး ဥာဏ္ပညာ အဆင့္ထိေရာက္လာၾကသည္ ။

 

ဤသည္တို႔မွာ အနာဂတ္ႏိုင္ငံေတာ္၏ လိုအပ္ေနေသာ လူမႈပဋိညာဥ္သစ္၏ အေျခခံတရားမ်ား သာျဖစ္ပါသည္ ။

 

Ref : 1 : The rise of virtaal state by Richard Roseerance

Ref : 2 : ဆရာေက်ာ္၀င္း၏  ပင့္ကူအိမ္ လူ႕အဖြဲ႔အစည္း